در ایران، انواع مختلفی از پرتقال کشت میشود که معروفترین آنها شامل تامسون ناول، پرتقال خونی، و والنسیا است. این محصولات در شهرهایی مانند مازندران، گیلان، فارس و هرمزگان تولید میشوند و کیفیت بالای آنها برای صادرات اهمیت ویژهای دارد. در سال 2024، حدود 2.5 میلیون تن پرتقال در ایران تولید شده است، که بخشی از آن به کشورهای همسایه صادر میشود.
در سطح جهانی، ارزش صادرات پرتقال در سالهای اخیر به حدود 4.8 میلیارد دلار در سال 2019 رسید. این میزان نسبت به سالهای قبل افزایش داشته اما با نوسانات سالانه مواجه بوده است. بازارهای اروپایی با بیشترین ارزش صادراتی سهم عمدهای در این بازار دارند و صادرات آفریقا و آمریکای شمالی نیز بخشهای مهمی از تجارت جهانی پرتقال را تشکیل میدهند.
برترین صادرکنندگان پرتقال در جهان
اسپانیا با صادراتی بالغ بر 1.3 میلیارد دلار در سال، بزرگترین صادرکننده پرتقال در جهان محسوب میشود و حدود 26.5 درصد از کل صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. پس از آن، آفریقای جنوبی و مصر با صادراتی به ارزش 667 میلیون دلار و 661 میلیون دلار به ترتیب در رتبههای دوم و سوم قرار دارند. ایالات متحده، هلند و ترکیه نیز از دیگر کشورهای مهم در صادرات پرتقال هستند.
این کشورها به دلیل شرایط اقلیمی مناسب و زیرساختهای قوی حملونقل، توانستهاند در بازارهای بینالمللی جایگاه برجستهای به دست آورند. بهویژه اروپا و آفریقا بخشهای اصلی بازار جهانی را در اختیار دارند و نقش مهمی در تأمین پرتقال باکیفیت ایفا میکنند.
مقاصد صادراتی پرتقال ایران
ایران پرتقالهای خود را عمدتاً به کشورهای خاورمیانه مانند عراق، قطر، و عمان و همچنین به روسیه و اروپای شرقی صادر میکند. صادرات این محصول در سال 2023 به 52 هزار تن به ارزش حدود 18 میلیون دلار رسید. ایران علاوه بر ایجاد ارزآوری، تلاش میکند با بهبود استانداردهای بستهبندی و حملونقل، جایگاه خود را در بازارهای بینالمللی تقویت کند.
از نظر تولید، استان مازندران قطب اصلی تولید پرتقال در ایران است و نقش مهمی در تأمین بازار داخلی و خارجی دارد. در مجموع، ایران سالانه حدود 4.7 میلیون تن مرکبات تولید میکند که پرتقال سهم عمدهای از آن را به خود اختصاص میدهد.
صادرات پرتقال ایران به چین
در سالهای اخیر، ایران تلاش کرده است صادرات خود به بازارهای آسیایی را گسترش دهد، اما صادرات پرتقال به چین هنوز در حجم گستردهای انجام نمیشود. با این حال، برخی مذاکرات تجاری با چین و دیگر کشورهای آسیایی در حال انجام است تا سهم بیشتری از این بازارها به دست آید.
عمده تمرکز صادراتی ایران همچنان روی کشورهای همسایه و روسیه بوده است. توسعه روابط تجاری با چین میتواند فرصتهای تازهای برای ایران ایجاد کند و با بهبود شرایط حملونقل و رعایت استانداردهای بینالمللی، امکان افزایش صادرات به این کشور فراهم شود.
همچنین صادرات انجیر به چین و به طور کلی صادرات میوه به چین دارای پتانسیل ارزآوری بالایی برای ایران است.